من مهدی محمودی با ۱۱ سال سابقه کار در بازار سرمایه ایران ( ۸ سال در سازمان بورس و اوراق بهادار و ۳ سال در مجموعه شرکتهای مالی) با افتخار پاسخگوی سوالات و درخواست مشاوره شما در این خصوص خواهم بود.
چنانچه توسعه و رشد اقتصاد کشور در گرو رشد بازار سرمایه است، سهام شرکتهای بزرگ دنیا در بورس های بین المللی مورد معامله قرار می گیرد و بدین صورت توازن اقتصادی بین افراد سرمایه گذار و شرکتهای سرمایه پذیر برقرار می گردد و هر دو طرف سرمایه گذار و سرمایه پذیر از این جریان منتفع می شوند. با توجه به اهمیت این مساله در این نوشتار به نحوه پذیرش شرکتها در بورس و فرابورس می پردازم.
وضعیت اقتصادی کشور امروز در موقعیت خاصی است و هر تصمیم اشتباهی ممکن است تبعات جبران ناپذیری بر اقتصاد و معیشت مردم داشته باشد.
به عقیده اینجانب با توجه به اقبال بی سابقه مردم به بازار سرمایه الان بهترین فرصت جهت تعمیق بخشیدن به بازار سرمایه از طریق پذیرش و عرضه سهام شرکتها در بورس است.
با ورود شرکتهای بیشتر به بازار سرمایه و همچنین افزایش عرضه سهام شرکتهای موجود در بورس ، عمق بازار بیشتر خواهد شد و طبیعتا بازار سرمایه نسبت به جریانات غیرعادی (افزایش و کاهش قیمت سهام ) مصون تر خواهد شد.
بنابراین شرکتها می توانند با طی نمودن فرآیند پذیرش و عرضه سهام شرکت در بورس از دو منظر مشارکت فعال در رشد اقتصاد کشور و منتفع شدن از منافع بازار سرمایه بهره مند شوند.
با توجه به اینکه طی نمودن این فرآیند ممکن است با ابهاماتی برای اعضای محترم هیات مدیره شرکتها و همچنین سهامداران فعلی مواجه باشد در ادامه به چند سوال و پاسخ به این سوال ها سعی خواهم کرد تا حد امکان ابهام ممکن را برطرف نمایم.
امیدوارم با کمک به تسهیل پذیرش و عرضه سهام شرکتها در بورس در این برهه حساس ، به وظیفه اخلاقی و شرعی خود عمل نماییم.
در ادامه به نحوه پذیرش شرکتها در بورس و فرابورس می پردازم.
سوال اول- شاید مهمترین سوال این باشد که عرضه سهام شرکت در بورس چه منافعی دارد؟
به طور خلاصه منافع عرضه سهام شرکت در بورس به شرح ذیل است:
۱- سهولت تامین مالی شرکتها از طریق بورس ،
شرکتهای غیربورسی برای تامین منابع مالی خود متکی به منابع مالی خود شرکت ، سهامداران فعلی و سیستم بانکی هستند.
به عبارتی یک شرکت غیربورسی برای اجرای یک طرح توسعه باید از حساب بانکی خود و یا دارایی های خود تامین مالی نماید ، می تواند با افزایش سرمایه از سهامداران فعلی خود پول طلب کند و یا به سیستم بانکی برای دریافت تسهیلات مراجعه کند.
معمولا شرکتها با اخذ وام تامین مالی می کنند که در بهترین حالت ممکن نرخ تامین مالی در این حالت سالانه حدود ۲۵ تا ۳۰ درصد خواهد بود.
اما
شرکتهای بورسی می توانند از طریق افزایش سرمایه و مشارکت سهامداران در افزایش سرمایه از منابع مالی تمامی آنها بهره مند شوند،
و یا با انتشار اوراق بدهی از بازار سرمایه تامین مالی نمایند که در مطلب ذیل به طور مفصل به این موضوع پرداخته ام.
روش های تامین منابع مالی در ایران
بنابراین اولین مزیت ورود شرکتها به بورس تامین مالی ارزان است.
۲-برخورداری از معافیتهای مالیاتی،
مطابق با مفاد ماده ۱۴۳ قانون مالیاتهای مستقیم معادل ۱۰ درصد از مالیات بر درآمد شرکتهایی که سهام آنها برای معامله در بورس پذیرفته می شود و ۵ درصد از مالیات بر درآمد شرکتهایی که سهام آنها برای معامله در بازار خارج از بورس (فرابورس) پذیرفته می شود بخشوده می شود و این معافیت به شرط اینکه سهام شناور شرکت حداقل ۲۰ درصد باشد دو برابر خواهد شد.
خوب این خیلی خبر خوبی است به عبارتی شما می توانید تا ۲۰ درصد از معافیت مالیاتی در سال بهره مند شوید که چنانچه منافع حاصل از این ۲۰ درصد را برای یک دوره ۲۰ ساله محاسبه نمایید بسیار شیرین خواهد بود.
با ارایه یک مثال به این مهم می پردازم، فرض کنید شرکت شما بورسی نیست و مطابق با مفاد ماده ۱۰۵ قانون مالیات مستقیم شما باید ۲۵ درصد مالیات بر درآمد پرداخت کنید، چنانچه سالانه ۱۰ میلیارد ریال سود قبل از مالیات داشته باشید باید ۲۵ درصد آن را مالیات بر درآمد بپردازید، بنابراین مجموع مالیات پرداختی شما طی ۲۰ سال معادل ۵۰ میلیارد ریال خواهد بود ( مالیات هر سال ۲.۵ میلیارد ریال ضربدر ۲۰ که برابر با ۵۰ میلیارد ریال می شود)
حال چنانچه شرکت شما بورسی باشد نرخ مالیات بر درآمد شما به جای ۲۵ درصد ۲۰ درصد لحاظ خواهد شد و با مفروضات بالا شما سالانه به جای ۲.۵ میلیارد ریال ۲ میلیارد ریال مالیات خواهید پرداخت که جمع آن در ۲۰ سال معادل ۴۰ میلیارد ریال خواهد شد.
مساله بعدی اینکه معادل ۱۰ درصد از مالیات بر درآمد حاصل از فروش کالاهایی که در بورس های کالایی پذیرفته و به فروش می رسد نیز معاف از مالیات است.
همچنین مالیات نقل و انتقال سهام شرکتهای غیربورسی معادل ۴ درصد ارزش اسمی است در صورتیکه این مالیات برای شرکتهای بورسی و فرابورسی معادل یک دهم درصد ارزش فروش سهام است.
۳- افزایش اعتبار داخلی و بین المللی شرکت،
ورود به بورس و انجام معاملات سهام شرکت معادل خواهد بود با توجه میلیون ها سهامدار به نام و محصولات شرکت، بعد از ورود به بورس هر ماه اطلاعات شرکت شما، محصولات شما و سایر اطلاعات با اهمیت شما در سامانه کدال منتشر و در دسترس میلیون ها سهامدار و سایر افراد قرار خواهد گرفت که این خود برای شرکت اعتبار بسیار زیادی به همراه خواهد شد که این منجر به افزایش اعتبار شرکت خواهد شد
۴- آشنایی جامعه با شرکت و ابزار بازاریابی محصولات شرکت،
۵- تسهیل وثیقه گذاری سهام توسط سهامداران،
یکی از مزایای دیگر پذیرش در بورس امکان توثیق سهام شرکت جهت اخد وام و ایفای تعهدات شرکت است
۶- ارتقا سیستم های مالی و کنترل های داخلی به تبع استقرار نظام حاکمیت شرکتی،
پذیرش شرکت در بورس تابع پذیرفتن شرایط استانداردهای حسابداری و آینن نامه ها و دستورالعمل های گزارشگری مالی است که در مجموع ارتقا سیستم مالی و کنترل های داخلی را به همراه دارد
۷- افزایش قدرت چانه زنی شرکت،
پس از پذیرش شرکت در بورس و افزایش اعتبار و برند شرکت طبیعتا قدرت شرکت در چانه زنی با مشتریان و خریداران افزایش خواهد یافت
فواید بسیاری برای پذیرش شرکتها در بورس وجود دارد که به دلیل جلوگیری از طولانی شدن مطلب به موارد فوق بسنده می شود
سوال دوم- برای پذیرش در بورس چه باید کرد و اصولا از کجا شروع کنیم؟
به طور کلی شرکتها می توانند در بازار بورس تهران و یا فرابورس مورد پذیرش و عرضه قرار گیرند.
بنابراین ۲ شرکت بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران که هر دو شرکت زیر نظر سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت می کنند فرآیند پذیرش شرکت را پیگیری و انجام می دهند.
شرکتها با توجه به تفاوتهایی از جمله سایز شرکت، جمع دارایی ها ، میزان سود آوری، تعداد سهامداران و … در شرکت بورس اوراق بهادار تهران یا فرابورس ایران مورد پذیرش قرار می گیرند.
آشنایی با شرکت بورس اوراق بهادار تهران
با توجه به اینکه شرایط پذیرش و عرضه سهام در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران متفاوت است در مطالب ذیل به طور مفصل به شرایط پذیرش در این دو بازار پرداخته ام
راهنمای کامل پذیرش و عرضه سهام شرکتها در بورس اوراق بهادار تهران
راهنمای کامل پذیرش و عرضه سهام شرکتها در فرابورس ایران
سوال سوم- معمولا فرآیند پذیرش و عرضه سهام چند ماه طول می کشد؟
به طور کلی پاسخ به این سوال بسته به میزان اهمیت این موضوع برای شما و نسبت به زمانی و افرادی که برای این کار اختصاص می دهید متفاوت خواهد بود ، به عبارتی شما با در اختیار قرارگرفتن افراد حرفه ای و صرف زمان برای انجام کامل و بهتر این پروسه می توانید پروسه پذیرش و عرضه را کوتاه کنید
سوال چهارم- آیا برای پذیرش در بورس و یا فرابورس اقدامات خاصی لازم است انجام شود؟
اگر شما خانه ای داشته باشید و قصد فروش آن را داشته باشید طبیعی است که سعی می کنید تا حد امکان خانه را بازسازی نمایید تا با قیمت بهتر و منصفانه تری خانه خود را به فروش برسانید ، حالا فرض کنید شما می خواهید شرکت خود را به دیگران عرضه کنید و آنها خریداران سهام شرکت شما هستند، طبیع است هر چه شرکت سرحال تر و به روزتر باشد قیمت بهتری خواهد داشت.
برای انجام این کار لازم نیست پروسه سختی را پشت سر بگذارنید فقط کافی است چنانچه پروژه و یا طرح نیمه ساحته ای دارید که می توانید زودتر به پایان برسانید دست به کار شوید،
سیستم مالی و حسابداری خود را به روز و قوی کنید،
چنانچه در سال های قبل گزارشات حسابرسی دارید که در آن بندهای شرط و عدم توافق با حسابرس دارید، به تیم مالی خود دستور دهید به سرعت محدودیتها و عدم توافق با حسابرس را برطرف سازند تا گزارش حسابرس آینده شرکت مقبول باشد و ابهام با اهمیتی در صورتهای مالی شرکت نباشد
چنانچه دعاوی با اهمیت بر له یا علیه شرکت در جریان هست بررسی فرمایید که حتی الامکان موارد را برطرف سازید و دعاوی مهم را برطرف سازید.
با یک مشاور پذیرش خوب و حرفه ای قرارداد ببندید و کار را شروع کنید…
در پایان آرزومندم با رشد و شکوفایی بازار سرمایه شاهد رشد و توسعه اقتصادی کشور عزیزمان ایران باشیم و با فراگیری نحوه پذیرش وعرضه سهام شرکت در بورس هر چه زودتر این مهم را انجام دهید.