یکی از ابزارهای مدیران برای حمایت از سهام شرکت ، خرید سهام شرکت و حمایت از قیمت سهام است، خرید سهام شرکت توسط شرکت را سهام خزانه می گویند، در این نوشتار با عنوان ” همه چیز در خصوص سهام خزانه ” به بررسی این ابزار می پردازم.
قابل توجه اینکه سازمان بورس و اوراق بهادار ، آیین نامه خرید، نگهداری و عرضه سهام خزانه را در تاریخ ۹۴/۰۴/۱۵ و دستورالعمل اجرایی خرید، نگهداری و عرضه سهام خزانه ۹۴/۰۶/۰۳ مورد تصویب قرار داد که در این قسمت می توانید هر دو مورد را دانلود نمایید:
در ادامه به تعاریف و نکات مهم آن می پردازم.
تعریف سهام خزانه:
سهام خزانه، سهامی است که ناشر آن، براساس این آیین‌نامه نسبت به خرید سهام شرکت خود
اقدام نموده و تحت عنوان سهام خزانه نگهداری می‌شود.
حداکثر میزان خرید سهام خزانه:
شرکت‌های پذیرفته شده در بورس یا بازارهای خارج از بورس مجازند حداکثر تا سقف ده درصد (۱۰%) از سهام ثبت‌شده خود را خریداری و تحت عنوان سهام خزانه در شرکت نگهداری کنند.
محدودیتهای خرید سهام خزانه:
۱- خرید سهام خزانه نباید سبب شود که سهام شناور آزاد شرکت (پس از اعمال سهام خزانه) بیشاز ۵۰ درصد کاهش یابد.
۲-کل مبلغ برنامه سهام خزانه در زمان تصویب هیئت مدیره ناشر نمی‌تواند بیشتر از ۴۰ درصد ارزش ویژه شرکت را کاهش دهد.
نکات مهم در خصوص سهام خزانه:
۱-ناشر نسبت به سهام خرانه خود فاقد حق رای در مجامع بوده و حق تقدم در خرید سهام جدید را ندارد و در زمان انحلال مستحق دریافت هیچ گونه دارایی نمی باشد. به سهام خزانه در موقع تقسیم سود، سودی تعلق نمی گیرد.
۲-سهام خزانه در حدنصاب‌های مربوط به رسمیت و رأی‌گیری مجامع عمومی ناشر محاسبه نمی‌شود.
۳-در فرایند افزایش سرمایه قبل از شروع پذیره‌نویسی ناشر باید فاقد هرگونه سهام خزانه باشد.
۴-برنامه خرید یا فروش سهام خزانه منوط به اخذ مجوز کتبی از سازمان می‌باشد.
۵-فاصله زمانی بین اجرای برنامه خرید و فروش سهام خزانه، پس از تایید هیئت‌مدیره ناشر و اخذ مجوز از سازمان، حداقل ۷ روز کاری است
۶-طول مدت انجام برنامه خرید/فروش سهام خزانه، هر کدام بیش از ۶ ماه نمی‌باشد. این مدت بنا به درخواست ناشر(و در صورت ارائه درخواست قبل از اتمام مهلت شش ماهه) و با تایید سازمان یک مرتبه قابل تمدید می باشد.
۷-خرید سهام خزانه به صورت معاملات عمده امکان پذیر نمی باشد.
۸-حداکثر زمان نگهداری سهام خزانه از تاریخ اجرای برنامه خرید سهام خزانه، ۲ سال می باشد.
۹-ناشر موظف است قبل از تصویب قطعی افزایش سرمایه، با اخذ مجوز برنامه فروش سهام خزانه از سازمان، نسبت به فروش سهام خزانه موجود نزد خود اقدام نماید.
۱۰-ناشر از زمان تصویب قطعی افزایش سرمایه تا پایان مهلت پذیره نویسی نمی تواند هیچ گونه سهام خزانه ای نزد خود نگهداری نماید.
۱۱-در خصوص افزایش سرمایه از محل سهام جایزه، ناشر پس از تصویب قطعی افزایش سرمایه، مجاز به اجرای برنامه خرید/فروش سهام خزانه می باشد.
۱۲-خرید و فروش سهام خزانه، ۲۰ روز قبل از برگزاری مجامع عمومی ناشر مجاز نمی باشد.
فرآیند اجرایی خرید سهام خزانه:
۱- ناشر موظف است جهت اخذ مجوز اجرای برنامه خرید یا فروش سهام خزانه، درخواست خود را به همراه مصوبه هیئت‌مدیره و بیانیه سهام خزانه، به سازمان ارسال نماید.
۲- سازمان موظف است موضوع درخواست مجوز را ظرف ۵ روز کاری بررسی و نتیجه را به عموم اعلام نماید.
جمع بندی:
به طور کلی سهام خزانه یکی از ابزارهای در اختیار مدیران جهت حمایت از سهام شرکت می باشد. با توجه به هیجانات موجود در بازار سرمایه طبیعی است مدیران شرکت که شناخت جامع و کاملی نسبت به ارزش سهام شرکت دارند گاهی اوقات به این نتیجه می رسند که قیمت سهام شرکت آنها در بازار کمتر از ارزش ذاتی سهام است و به عبارتی ارزش ذاتی و واقعی سهام شرکت بالاتر از قیمتی است که در بازار سرمایه مورد معامله قرار می گیرد ، در این مواقع مدیران شرکت می توانند اقدام به خرید سهام شرکت خود نمایند و با خرید سهام شرکت در بازار عملا اقدام به حمایت از سهام شرکت خود نمایند ، خرید سهام خزانه توسط شرکت ۲ سیگنال مهم برای بازار سرمایه دارد:
۱- مدیران شرکت به بازار اعلام می کنند که اعتقاد دارند ارزش واقعی سهام شرکت بالاتر از قیمتی است که سهام شرکت در تابلو معاملاتی مورد مع و بعد از افزایش قیمت سهام در بازار با قیمت بالاتر اقدام به فروش سهام خود نمایند.مله قرار می گیرد
۲- با خرید سهام شرکت توسط شرکت طبیعتا از میزان فروش سهام توسط سهامداران کاسته خواهد شد و چنانچه سهام از صف فروش سنگین برخوردار باشد به مرو زمان شاهد کاهش و حذف صف فروش سهم خواهیم بود.
در این نوشتار با عنوان ” همه چیز در خصوص سهام خزانه ” سعی کردم موارد مهم سهام خزانه را خدمتتان عرض کنم، به هر حال این ابزار در بازار سرمایه ایران قابل استفاده است وامیدورام مدیران شرکت بتوانند با استفاده از این ابزار از سهام شرکت خود حمایت نمایند.