چرا حسابداری در ایران جایگاه واقعی خود را ندارد؟ نقش حسابداری در اخذ تصمیمات مدیران چیست؟
فرض کنید شما مدیر یک بنگاه تجاری هستید و در فضای اقتصاد رقابتی مشغول به فعالیت هستید و هدف شما حداکثر سازی سود بنگاه است، شما به عنوان مدیر برای اخذ تصمیمات به ناچار باید از یک سیستم اطلاعاتی حسابداری به روز و قابل اتکاء استفاده نمایید که اگر غیر از این باشد احتمال خطا در اخذ تصمیمات شما افزایش خواهد یافت.
گاهی اوقات برخی از مدیران برای صرفه جویی در هزینه ها ترجیح می دهند که از یک سیستم حسابداری و تیم حسابداری معمولی تر با هزینه کمتر استفاده نمایند و این خود دلیلی است که مدیران هنگام تصمیم گیری به اطلاعات سیستم حسابداری چندان اعتماد و اطمینان ندارند.
اگر هزینه های اخذ تصمیمات اشتباه مدیران به دلیل عدم استفاده از اطلاعات سیستم حسابداری کارآمد قابل محاسبه باشد، به وفور خواهیم دید که هزینه های ناشی از اشتباه در تصمیم گیری بسیار بالاتر از بکارگیری یک سیستم اطلاعاتی حسابداری کارآمد است و این علاوه بر تحمیل هزینه های اضافی به بنگاه بیشتر اوقات هزینه های گزافی به صنعت و اقتصاد کشور وارد می نماید
بعد از ۱۵ سال سابقه کار حرفه ای در ایران و تدریس حسابداری در حوزه های مختلف به تحقیق می توان گفت که یکی از اساسی ترین نیازهای اقتصاد امروز ما بکارگیری مدیران آشنا با مسایل مالی و حسابداری است. بنابراین نقش حسابداری در اخذ تصمیمات مدیران بسیار حایز اهیمت می باشد.
حتی تصور کردن اینکه یک مدیر بدون آشنایی با مسایل مالی شرکتی و حسابداری چگونه قادر به اخذ تصمیمات مالی برای بنگاه هست برای من سخت و دشوار است!!!
اگر دانش مدیریت را فرآیند برنامه ریزی، سازماندهی و به کارگیری مؤثرو کارآمد منابع مادی وانسانی برای دستیابی به اهداف سازمانی بدانیم، در تمامی مراحل برنامه ریزی ، سازماندهی و بکارگیری منابع سازمان یک مدیر نیاز به دانش مالی و حسابداری دارد
البته منظور از دانش مالی و حسابداری دانش تخصصی این رشته نیست که هر رشته ای متخصصان خود را دارد اما مدیر برای برنامه ریزی امور شرکت از جمله تهیه بودجه های خرید، فروش، هزینه ها و …. نیاز به اطلاعات مالی دارد
در سازماندهی امور یک مدیر نیاز به اطلاعات مالی دارد به عنوان مثال اگر یک مدیر تصمیم به عقد قرارداد در رابطه با خرید مواد اولیه یا فروش محصولات شرکت داشته باشد، جهت مذاکره و چانه زنی نیاز به اطلاعات بهای تمام شده محصولات و خدمات دارد.
یک مدیر هنگام انتخاب یک راه حل از بین راه حل های مختلف باید قادر به انتخاب بهترین گزینه باشد، مدیر باید بتواند بین خرید و اجاره، تولید و برون سپاری، تعمیر و جایگزینی و …. انتخاب کند و برای انتخاب نیاز به دانش مالی دارد.
بنابراین شاید یکی از مهمترین دلایلی که هنوز حسابداری در کشور ما بیشتر معادل دفترداری درنظر گرفته می شود و بیشتر مدیران ما حسابداری را معادل دفترداری می دانند عدم آگاهی از فواید داشتن یک سیستم اطلاعاتی حسابداری به روز و کارآمد است
به امید روزی که مدیران ما به این سطح از باور به سیستم اطلاعاتی حسابداری برسند که بدون اطلاعات مالی هیچ تصمیم شرکتی نگیرند و سیستم حسابداری شرکت را بگونه ای ساماندهی کنند که تمامی تصمیمات مدیران بر مبنای اطلاعات دریافتی از سیستم حسابداری اخذ گردد.
شما باید در محیطی فعالیت کنید که تمامی برنامه ریزی های شما بر اساس اطلاعات دریافتی از سیستم حسابداری اخذ گردد ، تمامی فعالیتهای جاری شرکت در خصوص خرید و فروش بر مبنای اطلاعات دریافتی از سیستم حسابداری اخذ گردد و در پایان سال اطلاعات واقعی شما با اطلاعات بودجه شده مقایسه و دلایل انحراف از بودجه به دلایل عدم کارآیی خرید و یا مصرف مواد اولیه، عدم کارآیی پرسنل و …. مشخص شود.
شما برای پیشگیری از تمامی انحرافات به وجود آمده باید سیستم کنترل داخلی شرکت را تقویت و به روز نمایید و سال به سال میزان تحقق برنامه های بودجه شده شما باید بیشتر گردد.
در این محیط شما با اطمینان کامل تر و بیشتری می توانید نسبت به اخذ تصمیمات مدیریتی اقدام نمایید.
اما یکی دیگر از وظایف هر سیستم حسابداری ثبت تمامی رویدادهای مالی شرکت جهت تهیه صورتهای مالی قابل ارایه به مالکان شرکت می باشد ، به هر حال مدیران در راستای رسالت نمایندگی خود باید در پایان هر دوره مالی اطلاعات صورتهای مالی را به مالکان شرکت ارایه نمایند تا آنها نسبت به تصویب یا عدم تصویب صورتهای مالی شرکت اقدام نمایند، به عقیده بنده هر چه سیستم حسابداری یک شرکت به روزتر و کارآمدتر باشد طبیعتا در راستای انجام وظیفه مباشرتی مدیران درراستای پاسخگویی به سهام داران بهتر و کاملتر اقدام خواهدشد.