Skip to main content

مفهوم نااطمینانی در علم اقتصاد توسط فرانک نایت در سال ۱۹۲۱ و کینز در سال‌های ۱۹۲۱، ۱۹۳۶ و ۱۹۳۷ معرفی شد. آنها به این نتیجه رسیده بودند که باید میان ریسک و نااطمینانی تمایز قائل شد. نایت و کینز ریسک را شرایطی متصور شدند که در آن، همه رخدادهایی که امکان وقوع دارند یا همه پیامدهای یک کنش یا تصمیم‌گیری شناخته‌شده باشند. اگرچه اتفاقاتی که در عمل رخ می‌دهند، از قبل شناخته‌شده نیستند. در مورد ریسک، محاسبات احتمال قابل استفاده است و اساس خوبی را برای مدیریت ریسک و تجزیه و تحلیل هزینه-فایده و برنامه‌ریزی بودجه فراهم می‌کند.

هم نایت و هم کینز، این‌گونه استدلال کرده‌اند که اغلب در تصمیماتی که انسان می‌گیرد، همه پیامدهای ممکن برای یک کنش یا تصمیم قابل شناسایی نیستند و نمی‌توان به آنها پی برد. از نظر نایت و کینز این شرایط، شرایط نااطمینانی است. چیزهایی وجود دارند که مردم پیش از اینکه رخ دهند از آنها اطلاعی ندارند. در شرایط نااطمینانی، استفاده از محاسبات احتمال بدون پایه و اساس است و دیگر مبنای هدفمندی برای مدیریت ریسک، تجزیه و تحلیل هزینه-فایده و تکنیک‌های کنترلی دیگر وجود نخواهد داشت.

نایت تاکید می‌کند که ریسک، مبنای بیمه را فراهم می‌کند. اما در مقابل، نمی‌توان نااطمینانی را بیمه کرد. نایت استدلال می‌کند کارآفرینانی که جرأت می‌کنند در شرایطی که آینده برایشان مشخص نیست از خود کنش نشان دهند، به عنوان یک پاسخ به نااطمینانی ظهور یافته‌اند و سود آنها، پاداششان است. بدون نااطمینانی، هیچ سودی وجود نخواهد داشت.

فرانک نایت (Frank Knight) در کتاب «ریسک، نااطمینانی و سود» که در سال ۱۹۲۱ منتشر شد، میان نااطمینانی و ریسک تمایز قائل شد. در ادامه تمایزی که نایت در این کتاب قائل شد، بعضی از اقتصاددانان نیز میان نااطمینانی خالص (true uncertainty) و ریسک احتمالی (probabilistic risk) تمایز قائل شدند. به طوری که طبق نظر نایت و اقتصاددانان پیرو او، ریسک احتمالی بر مبنای توزیع‌های احتمال گذشته قابل اندازه‌گیری است و بنابراین و از نظر مفهومی قابل بیمه شدن است. در حالی که نااطمینانی خالص، نه قابل محاسبه است و نه قابل بیمه شدن.